Na Veiyalayalati Vou

Nai Vunau e Tini sa koya na vakatagedegede ni bula e vinakata na Kalou me bula kina e dua na tamata sa vakabulai mai na i valavala ca. 

Dou sa raica na ka ka’u a cakava, vei ira na kai Ijipita, kei na noqu tabei kemudou cake me vaka e na taba ni ikeli, kei na noqu kauti kemudou mai vei au

Nai Vola Tabu e vakamacalataka, "Ni ra sa lako tani na Isireli mai na vanua ko Ijipita, e na kenai katolu ni vula, sa ra qai yaco e na siga ko ya ki na lekutu loaloa mai Saineai. Ni ra sa lako tani mai Rifitimi, a sa yaco ki na lekutu mai Saineai, era sa qai tiko e na lekutu loaloa; io, era sa tiko na Isireli e na yasana ko ya sa donuya na ulu-ni-vanua. A sa lako cake vua na Kalou ko Mosese, a sa kaci vua ko Jiova mai na ulu-ni-vanua, ka kaya, Mo vosa vakaoqo ki na mataqali i Jekope, ka tukuna vei ira na Isireli: Dou sa raica na ka ka’u a cakava, vei ira na kai Ijipita, kei na noqu tabei kemudou cake me vaka e na taba ni ikeli, kei na noqu kauti kemudou mai vei au: Ia oqo, kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala, dou na qai noqu i yau talei, noqu i yau talei, kai yau lailai na matanitu kecega; ni sa noqu ko vuravura taucoko: ia dou na matanitu bete vei au, kei na vanua tabu. Oqo na vosa mo tukuna vei ira na Isireli." {Lako Yani 19:1-4}

Ia oqo, kevaka dou na vakarorogo vakaidina ki na domoqu, ka vakabauta na noqu vosa ni yalayala, dou na qai noqu i yau talei, noqu i yau talei, kai yau lailai na matanitu kecega

"A sa tukuna na vosa kecega oqo ko Jiova, ka kaya, Koi au, ko Jiova na nomu Kalou, ko koya ka kauti iko mai na vanua ko Ijipita, mai na vale ni veivakabobulataki." {Lako Yani 20:1-2}. Ni oti na nona vakaraitaka na Kalou vei ira na kai Isireli na nona vakabulai ira mai na vanua ni veivakabobulataki na Kalou, a qai cakava e dua na veiyalayalati vata kei ira na Isireli me nodra Kalou ka ra nona tamata. Nai i tavi ni tamata ena veiyalayalati oqo me muria na i Vunau e Tini ni Kalou {Lako Yani 20:1-17}.

A vakaroti Mosese na Kalou me lako cake yani vua ena ulunivanua ko Sainai. E tiki ni i tavi a lai qarava ko Mosese na kena a lai kau sobu mai na Vatu e Rua ni Vunau e Tini {Lako Yani 31:18}. Nai Vatu Raraba e rua rua oqo a qai mai tugani e loma ni Kato ni Veiyalayalati {Lako Yani 25:16} ka a tiko ena loma ni Vale Tabu a vakarota vei ira na Isireli na Kalou me ra tara {Lako Yani 25:8}. E da raica e ke na i valavala ni nona solia mai na nona i Vunau na Kalou vei ira na nona tamata.

Na i valavala ca sa i koya na kena voroki nai vunau oqo {1 Joni 3:4}. Na i naki ni nodra dau vakadave dra ni manumanu na Isireli me i soro sai koya me vosoti ka bokoci na nodra i valavala ca baleta ni ra voroka na nona veiyalayalati na Kalou (na nona i Vunau).

Ena gauna e muri oqo, e via cakava tale na Kalou e dua na Veiyalayalati e vinaka cake {Iperiu 8:6}. Era a qai voroka na veiyalayalati na Isireli {Iperiu 8:8-9} ka vinakata na Kalou me cakava vou vata kei ira na nona tamata e dua na veiyalayalati. 

"A sa kaya ko Jiova, Sa vakaoqo na veiyalayalati ka’u na cakava vei ira na mataqali nei Isireli ni sa oti na gauna ko ya; Au na tugana na noqu vunau ki na lomadra, Ka vola e na yalodra: Ia ka’u na yaco me nodra Kalou, Ia era na yaco me noqu tamata." {Iperiu 8:10} 

Eda raica e ke ni tautauvata nai valavala ni nona na solia na nona i Veiyalayalati na Kalou vei ira na nona tamata. Io ena gauna e muri qo, e na vola ena lomada (heart) ka ka biuta ena loma ni yaloda (mind). 

Na Kalou e dau veiyalayalati ga vata kei ira na tamata era sa vakabulai mai na veivakabobulataki. Na goneturaga o Jisu e a sucu, bula, mate ka tucake tale me vakabulai keda mai na i valavala ca {1 Joni 3:4} kei na mate {Roma 6:23} e vesuki keda tu kina na tevoro {Maciu 1:21, Iperiu 2:14}. Na tamata i valavala ca e na vakabulai mai na i vesu mate ni vakabauti Jisu {Joni 3:16, Roma 6:23, Efeso 2:8}. Me rawa vua na vua na Kalou me vakatokai keda me da nona tamata, ena cakava o koya na nona Veiyalayalati vata kei keda ni na vola na nona i Vunau ena lomada ka tugana ena yaloda. 

Eda na taroga beka, "Na i Vunau cava beka ena biuta na Kalou ena yaloda?" Na nona i Vunau e Tini. Me vaka na nona vola ena vatu na nona i vunau na Kalou, ena vola tale ga na Kalou na nona i Vunau ena yalo vatu (stony heart) {Isikeli 36:26}. Me vaka na nona tugana na nona i Vunau na Kalou ena loma ni Kato ni Veiyalayalati, ena tugana tale ga o koya na nona i Vunau ena loma ni noda vakanananu (mind). Me vaka na kena pamutaka na dra na uto (heart) me bula kina na veitiki ni yago, e vaka tale ga kina na kena curuma tu na veisala ni dra vakayalo na nona i Vunau na Kalou. Me vaka na kena vakatulewataka tu na vakanananu (mind) na bula ni tamata, sa vaka tale ga kina na kena na vakatulewataka tu na bula vakayalo na vakanananu na i Vunai ni Kalou.

A kaya o Josua vei ira na isireli {Josua 1:8}:

Ai vola ni vunau oqo me kakua ni yali e na gusumu; ia mo vakanananu kina e na siga kei na bogi, mo vakabauta kina mo cakava me vaka na ka kecega sa volai kina: ko na qai kalougata e na nomu i valavala, ia ko na qai tamata yaco. 

E tokona na nona volavola na dau ni Same ka vola:

Sa kalougata na tamata sa sega ni muria tiko 

na nodra i vakavuvuli na tamata ca, 

Se tu e na nodra sala nai valavala ca, 

Se tiko e na nodra i tikotiko na dauveivakalialiai. 

Ia ka sa marau tiko e na vunau i Jiova; 

A sa vakananuma tiko na nona vunau e na siga kei na bogi. 

Ena tautauvata kei na kau sa tei e na bati ni uciwai, 

Sa vuataka na vuana e na kena gauna, 

A drauna talega ena sega ni malai; 

Ia na ka kecega sa cakava ko koya ena yaco. 

Era sa sega ni vakakina na tamata ca, 

Era sa tautauvata ga kei na qa ni sila sa cagina tani. 

O koya oqo era na sega ni tu dei kina na 

tamata ca ni ra sa lewai, 

Se ko ira nai valavala ca e na nodra i soqosoqo na yalododonu. 

Ni sa kila ko Jiova na nodra i valavala na yalododonu; 

Ia na nodra i valavala na tamata ca ena rusa laivi.

{Same 1:1-6}

E a volavola ko Solomoni na Tui ka kaya, "Tou rogoca nai tinitini ni ka kecega oqo: Mo rerevaka na Kalou, ka muria na nona vunau: ni sai koya ga oqo nai tavi taucoko ni tamata. Ni na lewa na cakacaka kecega na Kalou, kei na ka vuni kecega, se vinaka, se ca." {Dauvunau 12:13-14}.

Kevaka o vakadinata ena siga e dai ni sa vakabulai iko na Kalou mai na i valavala ca, vakatara Vua me cakava na nona veiyalayalati ena nomu bula ena dela ni nomu lomani Koya. E kaya ko Jisu, "Kevaka ko lomani au, mo muria na noqu i vunau." {Joni 14:15}.